O Concello de Monforte aplicará unha suba gradual na taxa do lixo
O alcalde de Monforte, José Tomé Roca, informou sobre o impacto que terá o incremento da taxa de tratamento de residuos que a Sociedade Galega do Medio Ambiente (SOGAMA) aplicará aos concellos en 2025, o que afectará directamente aos veciños e veciñas de Monforte.
O rexedor explicou que, a finais de 2024, a Xunta de Galicia anunciou que en 2025 aumentaría a taxa do lixo de SOGAMA, pasando de 66 euros a 108 euros. “Isto suporá un gran impacto nas arcas municipais e, en consecuencia, tamén nos recibos que pagan os cidadáns pola recollida e tratamento do lixo”, sinalou.
SOGAMA xustifica esta suba no imposto estatal regulado pola Lei 7/2022, do 8 de abril, de Residuos e Solos Contaminados, argumentando que xera sobrecustos inasumibles e culpando o Goberno de España. Porén, o alcalde matizou que esta normativa tamén está recollida na Lei galega 6/2021, do 17 de febreiro, de Residuos e Solos Contaminados de Galicia.
Non obstante, a realidade é que esta lei autonómica regula un imposto derivado dunha Directiva Europea aprobada en 2018: a Directiva (UE) 2018/850, do 30 de maio de 2018, que establece impostos á incineración e ao depósito en vertedoiro por ser as opcións menos recomendables ambientalmente para a xestión de residuos. Segundo recordou José Tomé, “esta Directiva foi aprobada durante o Goberno de Mariano Rajoy e contou co voto a favor do Grupo Popular no Parlamento Europeo. Por iso, é falso que o Partido Popular culpe agora ao actual Goberno de España, xa que só está a aplicar unha normativa aprobada durante o mandato de Rajoy”.
A Directiva Europea afecta especialmente a SOGAMA, cuxa xestión de residuos segue baseándose na incineración e no vertedoiro, a pesar de que ambas as prácticas están desaconselladas pola lexislación vixente. Isto obriga a empresa a asumir o imposto debido ao seu modelo de tratamento obsoleto, que non evolucionou desde 2010. “A Xunta non cumpre coas recomendacións europeas en materia de xestión de residuos, o que nos afasta dos obxectivos de redución e reciclaxe, prexudicando directamente aos concellos e aos seus veciños”, explicou o alcalde.
Incremento da taxa do lixo de SOGAMA
A Lei 6/2021, do 17 de febreiro, de Residuos e Solos Contaminados de Galicia, establece o principio de “quen contamina paga”, o que obriga aos concellos a implementar unha taxa que cubra os custos de xestión de residuos. Esta taxa calcularase en función das toneladas de residuos xeradas o ano anterior e do número de beneficiarios do servizo.
O alcalde anunciou que, a partir de abril, no recibo do servizo de residuos diferenciaranse dous custos: o de SOGAMA e o do propio Concello.
Para evitar un impacto excesivo na cidadanía, o Concello aplicará un aumento gradual. En 2024, o custo de SOGAMA no recibo era de 7,08 euros, e coa suba de 3,03 euros, pasará a ser de 10,11 euros, o que supón un incremento do 42,79%. Deste xeito, o recibo total pasará de 14,65 euros en 2024 a 19,05 euros cada dous meses en 2025.
O alcalde recalcou que a parte do recibo correspondente ao Concello non subirá nesta actualización, xa que o consistorio asumirá con cargo ao seu orzamento máis de 800.000 euros para manter a súa achega. Ademais, en xaneiro de 2025, o orzamento municipal xa contemplara un axuste do 0,85% no contrato do lixo e a incorporación da recollida de residuos orgánicos, o que supuxo un incremento de 1,57 euros cada dous meses.
O obxectivo do goberno local é atopar un equilibrio entre a cobertura dos custos crecentes e o impacto na cidadanía. “Dado que a lei nos obriga a repercutir todos estes custos nos veciños, decidimos implementar unha suba progresiva”, explicou o alcalde.
A partir de 2026, o recibo aumentará un 5% anual, o que suporá un incremento de aproximadamente 1 euro cada dous meses, ata alcanzar a cobertura total dos custos nun prazo de 20 anos. Ata agora, o Concello asumía 817.000 euros do custo total do servizo, cantidade que deberá ser repercutida gradualmente ao longo deste período para facilitar unha transición asumible para a cidadanía.
Aprobación da nova ordenanza fiscal
O vindeiro 24 de febreiro, o equipo de goberno levará ao Pleno municipal a aprobación inicial da Ordenanza Fiscal 2.3, que regulará a taxa pola prestación do servizo de xestión de residuos municipais. Unha vez aprobada, a ordenanza será publicada no Boletín Oficial da Provincia (BOP).
A partir do día seguinte á súa publicación, abrirase un período de 30 días hábiles para que os interesados poidan examinar o expediente e presentar reclamacións. Se non se presentan reclamacións, a ordenanza considerarase aprobada definitivamente. En caso contrario, o Concello resolverá as alegacións e adoptará os acordos pertinentes para a súa aprobación definitiva.
O obxectivo é que a ordenanza entre en vigor antes do 9 de abril de 2025, data establecida pola lei para a aplicación do incremento da taxa de SOGAMA.