Descubrindo o patrimonio: o Mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil
No corazón da Ribeira Sacra, entre bosques e viñedos que descenden cara ao río Sil, atópase o Mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil, unha das xoias máis importantes do patrimonio histórico e artístico de Galicia. Este mosteiro, convertido en Parador Nacional, combina historia, arquitectura e lendas que o converten nun destino fascinante para quen o visita.
As súas orixes remóntanse aos séculos VI ou VII, cando na zona comezou a florecer a vida eremítica. Porén, foi no século X cando se consolidou como un importante centro monástico baixo a orde beneditina. Ao longo dos séculos, Santo Estevo adquiriu gran relevancia, converténdose nun lugar clave da Ribeira Sacra, unha rexión coñecida pola súa concentración de mosteiros e a súa riqueza cultural e relixiosa.
A arquitectura de Santo Estevo reflicte as distintas etapas da súa historia. O conxunto destaca polos seus tres claustros: o Claustro dos Bispos, de estilo renacentista; o Claustro do Medio, de transición entre o románico e o gótico; e o Claustro dos Alxibes, de estilo románico. A súa igrexa, de estilo románico, conserva elementos góticos engadidos posteriormente, amosando a evolución artística do mosteiro ao longo dos séculos.
Tras o seu abandono, foi restaurado a finais do século XX e, hoxe en día, o mosteiro foi transformado nun Parador de Turismo, ofrecendo aos visitantes unha experiencia única de aloxamento nun edificio cargado de historia e rodeado de natureza.
O mosteiro converteuse, ademais, nun dos principais atractivos turísticos da Ribeira Sacra, e en 1985 foi declarado Ben de Interese Cultural.
A lenda que se converteu en realidade
O Mosteiro de Santo Estevo está ligado a unha misteriosa tradición que reforza o seu carácter lendario. Segundo a historia, neste lugar repousaron os restos de nove bispos procedentes de distintas dioceses galegas que, tras renunciar aos seus cargos, buscaron paz e retiro no mosteiro. Cada un destes bispos, ao falecer, deixou o seu anel episcopal, símbolo do seu rango e autoridade, como ofrenda ao mosteiro.
A lenda sostiña que estes aneis eran depositados nunha cavidade especial, situada no Claustro dos Bispos. Precisamente, nela inspirouse a escritora María Oruña na súa novela O bosque dos catro ventos. Pero o que parecía un mito acabou converténdose en realidade cando, no ano 2020, se atoparon catro dos nove “anéis milenarios” agochados nas arcas dos relicarios laterais da igrexa. Estes aneis son os únicos que se conservan, e o seu descubrimento supuxo un gran impacto para a historia do mosteiro e para o patrimonio galego.
Santo Estevo segue a ser un lugar máxico onde conflúen arte, historia e lenda, e unha visita imprescindible para coñecer a esencia da Ribeira Sacra.